Maka ndị na-achọ ifelata, yana ndị ọrịa na-arịa ọrịa site na ọkwa shuga, tebụl glycemic index nwere ike inyere aka dozie ọtụtụ nsogbu.
Ihe oriri nwere ụfọdụ ihe na-edozi ahụ. Nri a na-eri mgbe niile nwere ihe dị iche iche nke carbohydrates, protein, abụba na ihe ndị ọzọ, ihe ndị dị na ya na-ekpebi uru nri dị na ngwaahịa ahụ.
Tebụl mkpụrụ akwụkwọ glycemic na-enye gị ohere ịmụcha ihe dị kalori nke ngwaahịa, n'ihi nke ị nwere ike ịhọrọ onwe gị ndepụta nke ngwa nri ndị esi emebere otu nri. Eziokwu, emela ka ihe oriri kalori maka nri glycemic index. N’okwu nke mbụ, ọ bụ ihe dị n ’etu calorie dị n’ime nri, na nke abụọ, etu esi a sugarụ shuga dị n’ahụ na-abawanye, mgbe mmadụ riri otu nri.
Iji ghọta ihe ihe ọ pụtara, ọ dị mkpa ịmụ n’uche zuru ezu banyere carbohydrates, na etu ahụ mmadụ si ahụ ya.
Carbohydrates dị ndị mmadụ ezigbo mkpa, ịnara glucose na-eme ka ahụ nwee ume. Mana, ịkwesịrị ịmara banyere ihe carbohydrates bụ, ma ghọta otú shuga si emetụta ahụ mmadụ.
Mgbe ọ batasịrị n’ime ahụ, carbohydrate dị mgbagwoju anya na-agbadata n’ime ndị kachasị mfe n’okpuru mmetụta nke enzymes, mgbe nkwarụ nke carbohydrates dị mgbagwoju anya, a na-abanye glucose n’ime ọbara site na akwara nke eriri afọ.
N ’elu ọnụego mgbari nke carbohydrate, ihe glucose na-agbakọ n’ahụ. Ọ bụrụ n ’ịchachasị dị ala, ihe ndị dị na ya ga-emebi karịa, n'ihi nke enweghị ntụpọ nke glucose na plasma ahụ.
Mgbe ịmụchara tebụl nke glycemic indices na nri nri nke ngwaahịa, mmadụ nwere ike ikwubi ngwa ngwa ngwaahịa kachasị mma maka ndị ọrịa na-arịa ọrịa shuga.
Ozi enyere na tebụl
N'ịchọta ihe ngwaahịa GI bụ, ịnwere ike ịmụ ihe omuma dị na tebụl pụrụ iche nke ngwaahịa glycemic index nke ndị ọkachamara ọkachamara mebere na nri nri.
Iji tebụl glycemic index nke ngwaahịa na-enye gị ohere gbakọọ ihe ngosi metụtara akụkụ nri. Iji mee nke a, ịkwesịrị ịmụkwu n'ụzọ zuru ezu etu ị ga-esi gbakọọ nchịkọta glycemic nke ihe a.
Ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ihe na-agaghị ekwe omume icheta ozi nke GI ngwaahịa ahụ nwere. Ndị ọkachamara emepụtala tebụl pụrụ iche nke na-egosi nchịkọta nke ngwaahịa. Dabere na ihe omuma a, ekwubiri - nke udiri nri kachasi nma nye onye ọrịa nwere oria shuga.
Tebụl onwe ya nwere ihe ngosipụta glycemic index nke ngwaahịa ọ bụla abụghị ihe ọmụma. Ọ dịkwa mkpa ịghọta otu esi agwakọta ihe n’otu n’otu efere na n’oge kedu n’ụbọchị ị nwere ike were ngwaahịa a ma ọ bụ nke ahụ.
Maka ndị na-achọ ifelata na maka ndị ọrịa nwere ọrịa mellitus nke ọrịa shuga, ọ dị mkpa ịghọta ihe nchịkọta glycemic index ọ bụla nri nri nwere yana otu esi ahọrọ nke ọma maka onwe gị.
Iji mepụta menu, ọ na-atụ aro ịgakwuru dọkịta ọkachamara, ọ ga-agwa gị usoro maka nsonye na nri ahụ ma nye gị ndụmọdụ gbasara ụdị nri nri glycemic kwesịrị inwe.
Enwere ụzọ atọ dị iche iche nke ihe ngosi a:
- dị ala (site na 0 ruo 40);
- ọkara (site na 40 ruo 70);
- elu (70 na elu).
Ndị mmadụ na-arịa ọrịa shuga na oke ibu kwesịrị ịma ihe GI na uru nri ha na-eri.
Mgbe ị na-ahọrọ nri site na glycemic index, ịkwesịrị ịghọta otu esi etinye ha ọnụ n'ụzọ ziri ezi yana mgbe akwadoro ka ị rie otu efere.
Ndepụta nri glycemic nke nri bụ ihe dị mkpa na-egosi, mana ọ dịkwa mkpa maka ndị na-arịa ọrịa shuga ịghọta etu glucose dị na nri a.
Kedu ihe ihe ngosi a dabere?
Ihe omuma di na tebụl glycemic indexes nke ngwaahịa ga - enyere aka ikpebi etu esi ahọrọ ngwaahịa dị mma na nchịkọta nhọrọ. Mgbe emechara nri, nchịkọta glycemic ya nwere ike ịgbanwe nke ukwuu na uru bara uru nke ngwaahịa, dịka ọmụmaatụ, glucose, nwere ike ịgbanwe. Y’oburu n’inwe mmanu n’onu di nma, mgbe ahu obughi ihe ojoo nye onye oria mamiri dika achicha mmanu ma obu ihe ndi ozo n’eme ka ihe nri mejuo.
Iji belata shuga plasma nke ọma, ịkwesịrị ịhọrọ ngwaahịa kwesịrị ekwesị maka nri gị. Ọzọkwa, ọ dị mkpa ịtụle ọ bụghị naanị ọdịnaya kalori nke nri na ọnụọgụ glucose dị na ya, kamakwa ndepụta nri. Enyere naanị ihe ndị a niile, ịnwere ike ịhọrọ menu nke ziri ezi.
Mana iji mezuo iwu niile dị n'elu, ọ dị ezigbo mkpa ịghọta etu glycemic si mepụta ihe nri na - agbanwe, nke a nwere ike ime n'ihi usoro ndị a:
- Mgbe a na-etinye shuga ma ọ bụ ihe na-esiri ya ike n’ime efere.
- Mgbe ị na-eghe nri ma ọ bụ na-a smokingụ sịga.
- Mkpụrụ osisi ma ọ bụ akwụkwọ nri karịrị akarị nwere ọnụego dị elu.
- Maka nri dị oke belata, ntụpọ ahụ na-abawanye na ihe ọ juiceụ peụ peach, ihe ngosi karịrị nke mkpụrụ osisi.
Ihe oriri bara ụba nwere ike ime ka nri digestion na-agbari, nke na-agbadata etu esi abanye glucose n’usoro sistemu nke mmadu.
Ọrụ dị mkpa na-arụ site na nhazi ngwaahịa. Inye nri dị ụtọ na-adị mma karịa nke esiri esi. Yabụ, mgbe a na-achọpụta ọrịa shuga, ọ ka mma iri mkpụrụ osisi ma ọ bụ akwụkwọ nri n'ụdị ha. Inine na mkpụrụ osisi na-agwọ ọkụ.
Mgbe ị na-ahọrọ ngwaahịa ndị a na-eme achịcha, a na-atụ aro ị paya ntị na achịcha ọka, achịcha a na-eji ntụ ọka ọka abaghị uru.
Tebụl ahụ na-egosi n'ụzọ zuru ezu ụdị nri kachasị mma maka ndị ọrịa chọpụtara ọrịa shuga.
N’ezie, na mgbakwunye na eziokwu ahụ na tebụl nke ngwaahịa dị ezigbo mkpa maka ndị ọrịa nke ụdị a, ọ ka dị mkpa ịghọta ụdị ọgwụ kachasị mma na nke a ma were ha dịka ndụmọdụ dọkịta ahụ si kwuo.
Kedu ihe ọzọ ọ dị mkpa ịtụle mgbe ị na-ahọrọ ngwaahịa?
Mmadu nwere njiri mara mmadu. Dịka nsonaazụ, ekwesịrị ịhọrọ caloric nke ngwaahịa maka ichebara data ndị a.
Mmeghachi omume na ngwaahịa dị iche iche nwere GI dị iche iche dabere na ọtụtụ ihe, ihe ndị bụ isi bụ ndị a:
- afọ
- ihe omumu n'ime ebe onye oria bi;
- ọnọdụ metabolic;
- Ọnọdụ mgbochi;
- ọnụnọ nke ọrịa ma ọ bụ mmerụ ahụ n'ime ahụ;
- site na ị medicationsụ ọgwụ nwere ike imetụta ọnụego protein metabolism;
- site na olu nke mmega ahu.
Enwere ọtụtụ ebe dị n'ịntanetị nwere ozi zuru ezu banyere ihe mejupụtara na atụmatụ nke ngwaahịa ahụ. Akwụkwọ ntuziaka pụrụ iche nwere ozi banyere otu esi ahọrọ nri dị mma maka efere gị yana otu esi ejikọ ha, na nri ahụ siri ezigbo ike, n'otu oge ahụ, na-atọkwa ụtọ.
E nwere usoro pụrụ iche maka ịchọpụta ike na ndakọrịta n'etiti ngwaahịa na menu ụbọchị. Ozi a dị mkpa ọ bụghị naanị maka ndị ọrịa na-arịa ọrịa shuga, kamakwa maka ndị na-achọ ida kilogram ọzọ.
Enwere tebụl pụrụ iche zuru ezu na-egosi nchịkọta glycemic maka ngwaahịa ọ bụla. Ọ bụrụ na ọ dị mkpa, ọ dị ezigbo nfe na netwọkụ ma jiri ya chịkọta nri.
Dị ka ọ na-adịkarị, dibịa na-aga ya nwere tebụl kalori dị otú a, ọ bụkwa ya na-eji ya aka ịhọrọ ngwaahịa ma wepụta menu nke izugbe.
Iji ghọta nke ọma ihe kpatara o ji dị mkpa ịgbakọ ndepụta glycemic nke ngwaahịa ọ bụla, yana ihe kpatara iji nyochaa ọdịnaya calorie nke menu gị, ị kwesịrị ịkpọtụrụ dọkịta gị. Dọkịta ga-ewetara onye ọrịa ozi niile achọrọ.
Ahụ́ chọrọ glucose?
Ọ bụ glucose bụ otu n’ime ụzọ e si emepụta ike n’ahụ. Ọ bụrụ na a na-ewepụ ike ya kpamkpam, mgbe ahụ ike arụmọrụ na ahụ. Ọnọdụ a ga - eduga n'eziokwu ahụ na mmadụ ga - enwe ike ọgwụgwụ na adịghị ike mgbe niile.
Ma ọ dịkwa mkpa na glucose na-emepụta ike naanị ma ọ bụrụ na mkpụrụ ndụ nke ahụ mmadụ na-anabata nke ọma na insulin homonụ dị n'ọbara. N'okpuru mmetụta nke insulin, glucose nwere ike ịbanye n'ime sel ma mezie ya n'ike nke echekwara na agbụ kemịkalụ ATP.
Nwere ike ịmụtakwu gbasara usoro glucose metabolism n’aka dọkịta gị. Ọ kwesịrị ịkwado ndepụta nke ngwaahịa na-enyere mmadụ aka ifelata ma na-achịkwa ọkwa nke glucose dị n'ọbara.
Ọ dị mma idozi ndepụta nke ihe ndị a na friji ma cheta na mgbakwunye na ngwa ndị a, ọ nweghị ngwaahịa ndị ọzọ a ga-eri.
Onye ọ bụla ghọtara na mkpụrụ osisi dị ezigbo mkpa maka mmadụ, mana ọ ka mma iripịa ya n'ụdị ha dị ọcha. A ga-esiri Compote n'emeghị shuga. Mkpụrụ osisi nwere glucose zuru oke nke ahụ mmadụ chọrọ.
N'ịtụle ngwaahịa niile nke mkpụrụedemede na mkpụrụedemede, ị nwere ike ịghọta etu nke ọ bụla bara uru, yana otu o si emetụta mmadụ.
A ghọtara na ka ọkwa shuga dị elu n’otu ngwaahịa, ọ bara uru na ọ bara uru maka ndị ọrịa mamịrị. Ọ bụ ezie na ọ gaghị ekwe omume iwepụ glucose kpamkpam na nri gị. Ma ọ bụghị ya, ụbụrụ mmadụ agaghị enweta isi ya zuru ezu na isi, n'ihi nke a, nnukwu nsogbu ga-amalite site na sistemụ akwara ozi.
Na ntanetị ị nwere ike ịchọta ọtụtụ ozi ịchọrọ idalata nke ọma. Nkebi ahịrịokwu ahụ "anyị na-efufu ịdị mma nke ukwuu" na-egosi na mgbe mmadụ na-efelata, mmadụ kwesịrị icheta oge niile na ka anyị felata, ọ dịghị ya mkpa iri nri onwe ya. Nwere ike tufuo oke n’enweghi oke onwe gị na ngwaahịa ụfọdụ. Mana ijide n'aka na ahọpụtara nri ndị a niile nke ọma.
Ọ bụrụ n’ịgbaso ntuziaka ndị a, usoro ifelata ga-agabiga ngwa ngwa ọ ga-adị nfe ma dịkwa nfe ahụ.
Ndekọ mkpịsị glycemic na ọrịa shuga
Ọrịa shuga mellitus bụ ọrịa gosipụtara ọgba aghara na usoro metabolic, na metabolism metabolism.
Ọ bụrụ na n’ime ahụike, mgbe ị na-ewere ngwaahịa nwere akara GI dị elu, a na-ekesa oke glucose na nkwakọba abụba, na ọkwa shuga na-alaghachi na nkịtị, mgbe ahụ na onye ọrịa nwere ọrịa shuga, enwere nsogbu ụfọdụ.
N'oge iri nri nke GI dị elu, ọ̀tụ̀tụ̀ shuga dị n'ọbara nkịtị a na-anabata karịrị akarị insulin na-akpata ma ọ bụ nwee mmetụta nke ndị na-anabata mkpụrụ ndụ.
Enwere ike ikwu ya n'ụzọ dị iche:
- Achọpụtaghị insulin nke ọrịa shuga Type 1. A naghị emepụta insulin, ebe ọ bụ na nke a anaghị eme, yabụ usoro iji gbochie mmụba shuga ọbara adịghị arụ ọrụ, a na-achọpụta hyperglycemia - ọnọdụ dị ize ndụ nye onye ọrịa ya na mmepe nke glycemic coma.
- A na - emepụta insulin nke 2. A na - emepụta insulin, mana uche nke ndị nabatara cell na homonụ na - ebelata. Glucose enweghị ike ịbanye n’ime sel n’onwe ya. A na - amalite usoro a site na insulin, mana site na iwetulata homonụ dị nro, akpụkpọ ahụ sel agaghị ekwe ka glucose gafere. Aro dị na plasma ọbara, nke na-eduga na mmepe nke hyperglycemia.
Ndị ọrịa na-arịa ọrịa shuga kwesịrị nnọọ ịgbaso nri ziri ezi.
Ndekọ a glycemic dị na ngwaahịa a dị mkpa maka otu ndị bi na ya, ọ bụ ụdị ụkpụrụ nduzi nke ọ dabere na ngwa ngwa ngwaahịa a ma ọ bụ nke ahụ ga-ekewa yana ma ọ ga-enwe ịrị elu na ọkwa shuga. N’ezie, iji atụnyere, mgbe onye nwere ahụike riri nri na GI dị ala n’arụ ya, ọ̀tụ̀tụ̀ shuga na-adịgidekwa n’oche nkịtị, ọ bụrụkwa na ndị ọrịa mamịrị na-eme otu ihe ahụ, shuga dị n’ọbara ya na-agbadata ntakịrị. Ya mere, mgbe ị na -emepụta menu maka ụbọchị ọ bụla, ọ bara uru ịgbakọ ọdịnaya kalori nke efere ọ bụla, lee anya na tebụl GI ma ghara ikpughe ahụike gị n'ihe egwu dị nso.
Ihe ị ga-eri na nke ọma, na ihe ị ga-ezere, ma, na ụkpụrụ, nke a adịchaghị mkpa. Ndị na-achọ ibu ifelata bụ ihe kachasị mma ị attentiona ntị na tebụl na ngwaahịa nwere obere glycemic index, ị nwere ike ile anya ngwaahịa kachasị elu na njirisi nkezi. Mana ekwesighi iji ngwaahịa ebe ntanye ahụ dị elu. Ekwesịrị idozi ihe niile, na iji ndepụta okwu soro ma mata njiri ngwaahịa dị mma karịa ịgbakọ ọdịnaya calorie nke efere ọ bụla.
A kọwara ntụpọ glycemic na vidiyo na akụkọ a.
